Makabryczna aukcja! Niemcy znów chcą zarabiać na ludobójstwie!

Pan Donald Tusk

Prezes Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej

Z najwyższym niepokojem i oburzeniem przyjmujemy informację o planowanej przez niemiecki dom aukcyjny sprzedaży przedmiotów należących do ofiar niemieckiego ludobójstwa z okresu II wojny światowej – listów więźniów obozów koncentracyjnych, dokumentów obozowej ewidencji, znaków odróżniających, a nawet pamiątek po ofiarach zbrodni katyńskiej. Fakt, że komukolwiek w ogóle przyszło do głowy, aby takimi świadectwami cierpienia handlować jak towarem, jest dla nas czymś moralnie nie do przyjęcia, głęboko raniącym pamięć pomordowanych oraz poczucie godności żyjących dziś Polek i Polaków.

Aukcja została ostatecznie odwołana pod presją opinii publicznej i po interwencjach dyplomatycznych, jednak sam zamiar wystawienia na sprzedaż listów, kart ewidencyjnych i osobistych pamiątek ofiar nazistowskiego terroru ujawnił z całą brutalnością, że wciąż istnieje gotowość traktowania ich jako „kolekcjonerskich ciekawostek”, a nie jako relikwii ludzkiej tragedii, które wymagają szczególnej czci i ochrony. Nie może być zgody na to, by pamięć o polskich ofiarach niemieckich zbrodni – kobietach, mężczyznach i dzieciach zamordowanych w obozach, gettach i miejscach kaźni – stawała się przedmiotem licytacji i źródłem zysku dla pośredników.

W tej sytuacji zwracamy się do Pana Premiera z kategorycznym żądaniem podjęcia zdecydowanych, skutecznych i kompleksowych działań, które wykraczać będą poza doraźną interwencję i doprowadzą do realnej ochrony tych pamiątek – zarówno teraz, jak i w przyszłości.

Domagamy się w szczególności, aby:

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej doprowadził do pełnego odzyskania wszystkich przedmiotów związanych z polskimi ofiarami niemieckich zbrodni, które znalazły się w katalogu tej aukcji, jak również w podobnych prywatnych kolekcjach. Oczekujemy, że zostaną one zidentyfikowane, zabezpieczone i przekazane do właściwych instytucji pamięci w Polsce – takich jak Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Państwowe Muzeum na Majdanku, Muzeum Katyńskie, Muzeum Sybiru czy inne wyspecjalizowane placówki – bądź, tam gdzie to możliwe, rodzinom ofiar.

Rząd RP, działając wobec strony niemieckiej, jasno podkreśli, że koszt ewentualnego wykupu takich pamiątek – o ile będzie to jedyna droga ich odzyskania – powinien obciążać państwo niemieckie, a nie polskiego podatnika. Pamiątki po ofiarach nie były, nie są i nie mogą być „towarem”, a ich obecność na niemieckim rynku antykwarycznym jest bezpośrednim skutkiem wojennego rabunku, eksterminacji i powojennego zaniedbania, za które odpowiedzialność ponosi państwo niemieckie.

Rząd RP wystąpi do rządu Republiki Federalnej Niemiec z żądaniem wprowadzenia systemowych rozwiązań prawnych, które jednoznacznie uniemożliwią w przyszłości komercyjny handel przedmiotami należącymi do ofiar nazistowskiego terroru. Oczekujemy w szczególności:

ustawowego zakazu organizowania aukcji i obrotu przedmiotami stanowiącymi osobiste świadectwa losu ofiar (listy, dokumenty obozowe, znaki odróżniające, fotografie, pamiątki z miejsc kaźni),

wprowadzenia obowiązku oferowania takich przedmiotów w pierwszej kolejności właściwym instytucjom pamięci i muzeom,

ustanowienia mechanizmu współpracy z państwami pochodzenia ofiar – w tym z Polską – w celu identyfikacji, zabezpieczenia i ewentualnego zwrotu takich obiektów.

Rząd RP zainicjował na forum Unii Europejskiej oraz organizacji międzynarodowych (w szczególności UNESCO, Rady Europy, Międzynarodowej Rady Muzeów) prace nad przyjęciem standardów i rekomendacji zakazujących handlu pamiątkami po ofiarach ludobójstw. Musi stać się oczywistością, że artefakty związane z Holokaustem, zbrodniami niemieckimi na ziemiach polskich i innymi aktami ludobójstwa nie mogą być traktowane jak przedmiot prywatnych spekulacji, lecz jako wspólne dziedzictwo ludzkości, które wymaga szczególnej opieki i szacunku.

Rząd RP w sposób przejrzysty poinformuje opinię publiczną o podjętych działaniach oraz ich efektach, tak aby obywatele mieli pewność, że godność ofiar jest rzeczywiście broniona, a nie jedynie deklarowana w komunikatach.

Panie Premierze,
sprawa skandalicznej aukcji w Niemczech stała się symbolem czegoś znacznie głębszego niż jednostkowy incydent. Dla milionów Polek i Polaków jest ona bolesnym przypomnieniem, że zbrodnie popełnione na naszym Narodzie nie zostały w pełni rozliczone, a pamięć o ofiarach bywa nadal traktowana w sposób lekceważący. To, czy pański rząd podejmie twarde, konsekwentne działania w obronie tej pamięci, będzie testem, czy Rzeczpospolita potrafi skutecznie upominać się o swoich zamordowanych obywateli i o elementarne standardy moralne w Europie.

Oczekujemy, że Rząd Rzeczypospolitej Polskiej nie poprzestanie na wyrażeniu oburzenia, lecz wykorzysta wszystkie dostępne narzędzia dyplomatyczne, prawne i polityczne, aby: odzyskać pamiątki po polskich ofiarach, zapewnić im godne miejsce w naszych instytucjach pamięci oraz doprowadzić do wprowadzenia rozwiązań systemowych, dzięki którym żadna podobna aukcja nie będzie mogła odbyć się ani w Niemczech, ani nigdzie indziej w cywilizowanej Europie.

Wyrażając głębokie przekonanie, że obrona pamięci o ofiarach II wojny światowej jest jednym z fundamentalnych obowiązków państwa polskiego, zwracamy się do Pana Premiera o potraktowanie niniejszej petycji jako pilnego i priorytetowego wezwania do działania.

Z wyrazami szacunku

%%twój podpis%%